ماچونیوز۲۰۷: چهارمین همسر‌کشی در ارومیه
5 مارس 2021
ماچونیوز ۲۰۹: ابتلای ۲۱ زندانی زن به کرونا
20 مارس 2021
یک هفته دیگر با خبرنامه هفتگی ماچونیوز همراه شما هستیم با مروری بر اخبار حوزه زنان و برابری جنسیتی.
سرخط خبرهای هفته‌ای که گذشت، از ۱۵ تا ۲۲ :
مراسم هشتم مارس در شهرهای مختلف ایران برگزار شد
جاوید رحمان زنان ایرانی را شهروندان درجه دو خواند
پرونده جدید برای نازنین زاغری تشکیل شد
شهره بیات در میان زنان شجاع جهان جا گرفت
هفته گذشته یکی از مهم‌ترین روزهای سال برای زنان را پشت سر گذاشتیم، هشتم مارس روز جهانی زنان. روزی که در همه جهان، جز ایران به پاسداشت زنان اختصاص دارد. در ایران اما معصومه ابتکار، معاون حسن روحانی در توئیتی نوشت:
«روز زن به عنوان یک ایرانی مسلمان برایم با افتخار سالروز میلاد حضرت زهرا (س) است. ولی ما شهروند جهانی هم هستیم و با این عنوان روز ۸ مارچ را به همه شهروندان جهانی تبریک می گویم.»
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هم زنان شهید، جانباز و آزاده را از برترین قله‌های افتخارات ایران دانست. او همه تلاش‌های زنان در سال‌های اخیر از جمله حضور در «عرصه‌های اجتماعی و سیاسی و مدیریت‌ها، و فداکاری در میدان سلامت و خدمت به بیماران در آزمون پُرخطر اخیر»،را از «برکت نظام اسلامی و درس‌ها و ارزش‌گذاری‌های اسلام» دانست. خامنه‌ای در سخنرانی‌اش هیچ اشاره‌ای به تبعیض فراگیر علیه زنان، آمار بیکاری و قتل‌های ناموسی آنها نکرد، آماری که در سال جاری بالاتر از همیشه بود.
در این میان پروانه سلحشوری، نماینده پیشین مجلس به روز جهانی زنان از منظری دیگر نگاه کرد. او در توییت خود به این مناسبت نوشت:
«اینجا ستاره‌ها همه خاموشند؛ اینجا فرشته‌ها همه گریانند؛ اینجا شکوفه‌های گل مریم؛ بیقدرتر ز خار بیابانند؛ اینجا نشسته بر سر هر راهی؛ دیو دروغ و ننگ و ریاکاری؛ در آسمان تیره نمیبینم؛ نوری ز صبح روشن بیداری. هشتم مارس، روز جهانی زن، گرامی باد»
با این که سال‌هاست در روز جهانی زنان، کنترل و سرکوب زنان فعال در ایران بیشتر می‌شود اما این‌بار زنان فعال در ایران توانستند در چند شهر برای پاسداشت روز جهانی زنان تجمع‌های کوچکی را برگزار کنند. آنها توانستند با تجمع نمادین، گلگشت، حضور و سخنرانی در جمع مردم و همچنین انتشار و پخش دفترچه‌های آگاهی‌بخش، حضور خود را به نمایش بگذارند.
در شهر سقز، چهارشنبه ۱۳ اسفندماه مراسمی با حضور تعدادی از زنان برابری طلب و سخنرانی‌هایی در مورد تاریخچه هشتم مارس و نیز بررسی خشونت علیه زنان، کولبران و سوخت‌بران، بیکاری و تورم در جامعه برگزار شد.
روز چهاردهم اسفند تعدادی از زنان گروه «آرزم» به همراه تعدادی از زنان فعال کرج در حرکتی نمادین در یکی از پارک‌های تهران پلاکاردهایی را ر در مسیری کوتاه با خود حمل کردند و هم‌زمان به رهگذران در مورد روز زن توضیحاتی دادند.
در تهران، روز جمعه ۱۵ اسفندماه جمعی از فعالان زنان با در دست داشتن پوسترهایی با محوریت شعار «همبستگی علیه نابرابری، فقر و تبعیض» به استقبال هشتم مارس، روز جهانی زن رفتند. حق آموزش رایگان، همگانی و به‌دور از تبعیض و خشونت، حق کنترل باروری و اعتراض علیه سلب حق سرپناه زنان حاشیه‌نشینی چون «آسیه پناهی» از جمله پوسترهای در دست این فعالان بود.
هم زمان، تعدادی از زنان دانشجو نیز با در دست داشتن پلاکاردهایی از خواسته‌ها و مطالباتشان در برابر دانشگاه علامه طباطبایی گردهم آمدند و روز جهانی زن را گرامی داشتند.از روز پنج‌شنبه ۱۶ اسفندماه، توزیع بروشورهای حقوق باروری در مناطق مختلف تهران آغاز شد. این توزیع به تبریک روز هشتم مارس محدود نماند.
طی گفتگوی مستقیم با زنانی در سنین مختلف، از اهمیت صحبت پیرامون حق پایان خودخواسته بارداری، محدودیت‌های دسترسی به خدمات بهداشت باروری، تاثیر بارداری‌های ناخواسته، تاثیر سقط جنین‌های غیربهداشتی و… گفته شد. دفترچه ها در مناطق مختلف جنوب و مرکزی شهر از جمله حوالی میدان راه آهن، چهارراه مختاری، خیابان انقلاب، میدان فاطمی، میدان هفت‌تیر و برخی کافه‌ها و پاتوق‌ها توزیع شد.
در سنندج، در روز یکشنبه ۱۷ اسفندماه، شماری از زنان و مردان برابری‌خواه در «آبیدر» مراسمی برگزار کردند. فعالان زنان در شهر اصفهان نیز علی‌رغم تشدید اظهارات زن‌ستیزانه برخی از مقامات محلی این شهر از جمله یکی از ائمه جمعه اصفهان، هشت مارس ۹۹ را با بالا بردن پوسترهایی که حاوی مطالبات زنان ایران است، گرامی داشتند. زنان این شهر با وجود نگرانی‌های امنیتی ناشی از سخنان ائمه جمعه اصفهان و شهرهای اطراف در مخالفت با دوچرخه‌سواری و صخره‌نوردی زنان، همچنان بر حق مسلم خود در ورزش‌هایی که از دیدگاه این ائمه قابل‌قبول نیست پای فشردند.
یکشنبه ۱۷ اسفند تعدادی از فعالان زنان در شهر بندر انزلی در استان گیلان با در دست داشتن پوسترهایی در حمایت از حقوق زنان، روز زن را گرامی داشتند. در این پوسترها که با شعار محوری «همبستگی زنان علیه نابرابری، فقر و خشونت» همراه بود، بر حق معیشت انسانی، حق پایان خودخواسته بارداری و حق کنترل باروری تأکید کردند. همچنین آنها با در دست داشتن عکس رومینا اشرفی دختری که امسال توسط پدرش در همین استان به قتل رسیده بود، نسبت به قوانین زن‌ستیز و خشونت علیه زنان اعتراض کردند.
تعدادی از زنان آزاداندیش و برابری‌طلب مشهدی نیز صبح روز دوشنبه ۱۸ اسفندماه در میدان فردوسی این شهر جمع شدند و به بیان مطالبات و خواسته‌ها خود پرداختند.
هم‌زمان با هشتم مارس، روز جهانی زن، جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران، در گزارشی به شورای حقوق بشر این سازمان به خشونت خانگی و آمار ازدواج کودکان در ایران پرداخته و از ادامه تبعیض ریشه‌دار در قوانین ایران انتقاد کرده است. او گفته است که در این کشور «با زنان و دختران به عنوان شهروند درجه دو رفتار می‌شود».
جاوید رحمان با اشاره به افزایش کودک‌همسری نوشته است که در شش ماهه اول سال جاری شمسی بیش از ۱۶ هزار دختر ۱۰ تا ۱۴ ساله در ایران وادار به ازدواج شده‌اند. او گفته است: «یکی از نگران‌کننده‌ترین موضوعات در ایران امروز در حوزه حقوق زنان و دختران، مسئله ازدواج کودکان است».
نهاد ویژه امور زنان در سازمان ملل هم خبر داد که بنا به تازه‌ترین اطلاعات، حقوق زنان و سهم مدیریتی آنان در جهان در معرض تهدید است و برای رسیدن به برابری جنسیتی، هنوز مسیری طولانی در پیش است.
نهاد ویژه برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان در سازمان ملل، موسوم به (UN Women) یا «نهاد زنان سازمان ملل»، در بیانیه‌ای نوشت که در حال حاضر، فقط در ۲۲ کشور رئیس جمهور یا شخص اول حکومت زن است و با سرعت فعلی تحول به این سمت، رسیدن به برابری جنسیتی در سطح سران دولت‌ها ۱۳۰ سال طول می‌کشد. این بیانیه ادامه می‌دهد که با سرعت فعلی تحول، برابری جنسیتی در سطح پارلمان‌های کشورها، تا سال ۲۰۶۳، یعنی ۴۲ سال دیگر محقق خواهد شد.
همه‌گیری ویروس کرونا به اشتغال زنان در ایران، ۱۴ برابر اشتغال مردان ضربه زده. آمار نشان می‌دهد که از پاییز ۹۸ تا پاییز ۹۹، شمار مردان شاغل یک ممیز سه دهم درصد کم شده و شمار زنان شاغل بیش از ۱۷ درصد. سازمان ملل هشدار داده که این همه‌گیری جهانی، باعث شده ظرف یک سال، برابری جنسیتی در بازار کار، به اندازه ده‌ها سال، پس‌رفت کند.
به ایران برگردیم، جایی که پابند نازنین زاغری، ایرانی- بریتانیایی که به جرم جاسوسی زندانی بود، باز شد و بلافاصله برای پاسخگویی به اتهامی دیگر به دادسرا فراخوانده شد.
مریم اکبری منفرد، زندانی سیاسی روز سه شنبه ۱۹ اسفندماه از زندان اوین به زندان سمنان تبعید شد. خانم اکبری منفرد که دوازدهمین سال از دوران محکومیت خود را سپری می‌کند تاکنون بدون حتی یک روز مرخصی در زندان بسر برده است.
و در روزهایی که زنان هشت مارس را پاس می‌داشتند خبر رسید که حدود یک سال پس از انتشار خبری درباره تعرض جنسی یک استاد دانشگاه مازندران به یک دختر دانشجو، یکی از دانشجویان پسر که پیگیر این پرونده بود محکوم شده و آن استاد نیز به زودی به تدریس بازخواهد گشت.
ماجرا سال گذشته اندکی پیش از شیوع کرونا و تعطیل شدن دانشگاه‌ها روی داد. یک دختر دانشجو که به اتاق مدیر گروه علوم سیاسی در دانشگاه مازندران رفته بود آشفته و سراسیمه بیرون آمد و بعد به حراست دانشگاه گفت که آن استاد او را مورد آزار فیزیکی قرار داده است.
خبرهای جدید حکایت از آن دارد که نه تنها آن استاد با تنبیه جدی روبه‌رو نشده، بلکه یک پسر دانشجو که با دختر آزاردیده آشنایی داشت و شکایت او را پیگیری می‌کرد از سوی کمیته انضباطی دانشگاه و همچنین در دادگاه محکوم شده است.
ورزش زنان
شهره بیات، داور بین‌المللی شطرنج و استاد فدراسیون بین‌المللی شطرنج که مجبور به ترک ایران شده است، جایزه ‘زنان شجاع’ وزارت خارجه آمریکا را دریافت کرد. خانم بیات که دبیر پیشین فدراسیون شطرنج ایران بود، اواخر مهر ۱۳۹۷ از سمت خود کناره‌گیری کرد و به ایران بازنگشت و به بریتانیا پناهنده شد.
انتشار عکس‌های خانم بیات بدون روسری در رسانه‌های ایران برای او دردسر ایجاد کرد و پدرش “کیومرث (بیات)، توسط سپاه پاسداران ایران به عنوان تنبیه مجبور به استعفا از سمت خود به عنوان رئیس فدراسیون شطرنج گیلان شد.”
خانم بیات تنها زن داور بین‌المللی شطرنج رتبه آ در آسیا و مدرس کمیسیون داوران فدراسیون جهانی شطرنج است. جایزه بین‌المللی’زنان شجاع’ هر سال از جانب دولت آمریکا به زنانی اهدا می‌شود که خود را وقف تغییر زندگی مردم در کشورهایشان کرده‌اند.
وزارت خارجه آمریکا امسال به ۲۱ زن از کشورهای بلاروس، کامرون، چین، کلمبیا، جمهوری دموکراتیک کنگو، گواتمالا، ایران، افغانستان، میانمار، نپال، سومالی، اسپانیا، سریلانکا، ترکیه و ونزوئلا این جایزه را داد.
در اولین روز هشتمین دوره تورنمنت بین‌المللی تکواندوی بانوان در ترکیه با حضور ۵۳۵ تکواندوکار در رده سنی بزرگسالان، زهرا پوراسماعیل با غلبه بر نمایندگان از ترکیه، نروژ و اسپانیا به مدال طلا دست یافت.
پریسا جوادی و یلدا ولی‌نژاد، نمایندگان وزن منهای ۶۲ کیلوگرم ایران هم به مدال برنز دست یافتند.
