مهران مدیری در برنامه دورهمی که پنجشنبه شب ۱۸ آذرماه از شبکه نسیم پخش میشود به موضوع حق طلاق پرداخت و مردانی را که حق طلاق به همسرشان دادهاند، «جوگیر» خواند. در این برنامه مهران مدیری مردانی را به سخره گرفت و گفت «آقایانی که در یک مهمانی ۲۵۰ نفره، مدام به همسرشان می گویند از جلوی چشم من دور نشو عزیزم»، «اینها همان آقایونی هستند که موقع ازدواج جوگیر شده اند و حق طلاق را به خانم داده اند».
مهران مدیری از بیش از سیصد نفر حاضر در سالن ضبط برنامه میپرسد آیا کسی از میان زنان حق طلاق دارد؟ به نظر میرسد تنها یک زن دست خود را بلند میکند و البته او نیز دلیل این را «خواسته مادرش» اعلام میکند. همسر این زن دلیل پذیرفتن این شرط را «محکمکاری» زنان در صورت بروز مشکل میداند. او میگوید که «بالطبع» خود این موضوع را آسان نپذیرفته و بحثهایی داشته اما در نهایت همسرش گفته به خاطر رضایت خانوادهاش این کار را بکند. او در پاسخ به این پرسش که چرا خانمها میخواهند حق طلاق داشته باشند، میگوید که «اگر مشکلی پیش آمد بتوانند طلاق بگیرند.» در ادامه مهران مدیری با شنیدن گفتههای مرد میگوید که ماهیچههایش برای او «سوخته» است و چند بار تکرار میکند که میخواهد او را بغل کند، گویا به او ظلم شده است و نیاز به دلسوزی دارد.
از سویی دیگر، ایران از معدود کشورهایی در جهان است، که نه تنها حق ازدواج آزادانه برای زنان در آن سختتر از مردان است و اذن پدر، محدودیت ازدواج با اتباع غیرایرانی و غیر همدین – برای زنان مسلمان – تنها شامل زنان میشود، بلکه حق طلاق نیز در اسناد ازدواج با مرد است و زنان حق خروج از رابطهای را که روزی به آن «بله» گفته اند، ندارند.
در شبکههای اجتماعی اعتراضات گستردهای به این برنامه و محتوای آن صورت گرفته است اما نه شبکه نسیم و نه مهران مدیری یا سایر دستاندرکاران برنامه دورهمی، پاسخی به این اعتراضات ندادهاند. به این ترتیب امسال زنان ایران ۱۶ روز نارنجی در مبارزه با خشونت علیه زنان را در حالی به پایان بردند که حق مسلم و قانونی آنها برای ثبت حق طلاق در شروط ضمن عقد به سخره گرفته شد، با وجود اینکه حق طلاق زن، موجب سقوط حق مرد در طلاق نمیشود٬ بلکه به طرفین قرارداد ازدواج امکان برخورداری از اين حق اساسی را میدهد.
مهران مدیری که در تمام سالهای فعالیت، ادعای دغدغه رفع آسیبهای اجتماعی با استفاده از ابزار طنز را داشته است، در این برنامه مردانی را به سخره می گیرد که حق برابر طلاق را با ثبت آن میان شروط ضمن به رسمیت شناخته اند و به این ترتیب نه تنها واقعیت را وارونه جلوه میدهد که «شروط ضمن عقد» را نیز ابزاری برای ظلم به مردان تلقی میکند.
وظیفه برنامهای پرطرفدار چون دورهمی وقتی حیاتیتر میشود که بدانیم طبق یک تحقیق ملی، ۶۶٪ از زنان ایرانی تحت خشونت خانگی بوده اند. از این تعداد ۳۸٪ تحت خشونت فیزیکی اند؛ یعنی از هر ۱۰ زن خشونتدیده، تقریباً ۴ نفر، کتک میخورند. بخشی از زنان، از تحصیل٬ اشتغال٬ خروج از کشور٬ تصمیم برای زمان و تعداد فرزندآوری و تعاملات اجتماعی حتی با خانواده خود، محروم می شوند. بخشی از آنها تحت خشونت اقتصادی اند یعنی حتی از درآمدی که خودشان به دست می آورند هم ممکن است محروم باشند. نزدیک به ۵۳٪ از این زنان تحت خشونت کلامی از قبیل فحاشی، ایرادگیری از ظاهر، عیبجویی و غیره هستند. از هر ۱۰ زن خشونت دیده، حداقل یک زن تحت خشونت جنسی است. این آمار جدای از «تجاوز زناشویی» است که آن هم مثل حق طلاق، تحت «تمکین» حق قانونی مردان تلقی میشود. زنان حتی در صورتی که همسرشان معتاد به مواد مخدر باشد، یعنی واجد شرایطی که قانون برای طلاق مشخص کرده است، نمیتوانند به سادگی برای طلاقشان تصمیم بگیرند.
دادن حق طلاق به زنان «جوگیری» یا «خنده دار» نیست، بلکه پس دادن قانونی یکی از حقوق انسانی آنهاست. برنامه دورهمی و این تریبون میتواند جایی باشد برای تأکید بر این نکته که شروط ضمن عقد، شرط خانوادهای برابر و شاد است. برای اطلاع از شروط ضمن عقد، میتوانید به وبسایت همسری مراجعه کنید.
ما نامه زیر را به شبکه نسیم ارسال میکنیم تا به دستاندرکاران این شبکه، برنامه دورهمی و مهران مدیری یادآوری کنیم که آنچه در برنامه دورهمی گفته شده است، طنز نیست، که وارونه جلوه دادن واقعیت است و او به عنوان هنرمندی تأثیرگذار میتواند مشوق ازدواجهایی برابر برای خانوادههایی شاد و سالم باشد.