زنان و محافظت از خود در فضای آنلاین

منتشر شده در SMEX یا تعامل در شبکه‌های اجتماعی

یک لحظه به گالری عکس موبایلتان فکر کنید. همینطور که بین عکس‌ها می‌چرخید احتمال دارد به عکس‌هایی بر بخورید که برای شریک سابقتان که به تازگی از هم جدا شدید، یا فردی که روی نرم‌افزارهای دوست‌یابی برای شما جذاب بوده فرستاده‌اید. بعضی از این افراد ممکن است از اعتماد شما سوء استفاده کنند، به خصوص اگر خودتان را به عنوان یک زن هویت‌یابی می‌کنید یا عضوی از جامعه دگرباش و رنگین‌کمانی هستید.

پدیده‌هایی به اسم سکستورشن (sextortion) یا اخاذی جنسی، آزار جنسی آنلاین (cyberharassment) یا مزاحمت سایبری، داکسینگ (doxxing) یا تعقیب اینترنتی تبدیل به واقعیت هر روزه‌ زنان و دختران، به خصوص در لبنان، فلسطین، کشورهای ناحیه خلیج فارس و مراکش شده.

 

آمارها و اخطار رشد مردسالاری در فضای آنلاین

در لبنان، اخاذی جنسی ـ به اشتراک گذاری اطلاعات و تصاویر شخصی بدون توافق افراد در فضای آنلاین ــ به قدری فراگیر شده که سازمان نیروهای امنیت داخلی، به کاربران اینترنتی پیشنهاد می‌دهند «عکس‌های نامناسب» را در فضای اینترنتی منتشر نکنند. بر اساس مقاله‌ای که اخیراً توسط سازمان حقوق دیجیتال SMEX منتشر شده، آمار تهدید حریم خصوصی آنلاین زنان و دگرباشان در لبنان، بین پنج تا شش شکایت در هر هفته‌ است.

در غزه، کرانه باختری رود اردن و سرزمین‌های اشغالی، یک سوم زنان فلسطینی مورد خشونت جنسی و آزار آنلاین قرار می‌گیرند. تحقیقی که سازمان ‌۷amlah، سازمان توسعه ‌دهنده شبکه‌های اجتماعی عرب و سازمان سوئدی Kvinna til Kvinna ـ زن برای زن – انجام دادند نشان می‌دهد که این آزارهای جنسی آنلاین، باعث شده زنان و دختران بیشتر از قبل از حق آزادی بیان خود بگذرند.

 

کمپین‌های بازدارنده، به حق آزادی بیان افراد در فضای آنلاین لطمه می‌زند

چالش‌ها و محدودیت‌های جوامع پدرسالار که اغلب توانایی حمایت از حقوق اساسی زنان را ندارند، به قلمرو فضای مجازی هم راه پیدا کرده. به همین منوال کمپین‌ها‌یی که با هدف کاهش مشکلات آزار جنسی و خشونت آنلاین در چارچوبی منطبق بر جامعه مردسالارانه راه‌اندازی شده‌اند به شکلی مهندسی می‌شوند که به جای متمرکز کردن توجه بر آزاردهنده‌ها و سواستفاده گران برای تغییر رفتار، مسئولیت را بر گردن قربانیان می گذارند.

برای مثال کمپین لبنانی آلفا تلکوم Alpha Telecom در سال ۲۰۱۸ میلادی از طریق هشتگ #NotEverythingIsForSharing یعنی همه‌چیز‌ برای‌ به‌ اشتراک‌گذاری‌ نیست پیامی اینچنین به کاربران اینترنتی داد. این کمپین جلو دارنده، با همکاری آژانس تبلیغاتی DDB Dubai که در دبی مستقر است، با شبیه سازی صفحه نمایش تلفن همراه بر روی پنجره‌های آپارتمانی در شب، صحنه‌هایی را به تصویر کشید که به باور آلفا «بهتراست خصوصی باقی بمانند».

هدف این کمپین‌ها کنترل کردن رفتارهای اشتراک گذاری آنلاین افراد است که در اصل باعث خود سانسوری بیشتر آنها می‌شود. اغلب این قوانین برای زنان و دخترانی در جریان است که در حال حاضر هم به خاطر محدودیت و فشارهای اجتماعی حق آزادی بیان ندارند.

خود سانسوری در فضای آنلاین در حال حاضر میان زنان عرب هم باب است. تحقیقات ۷’amleh نشان میدهد که تنها ۳۹/۸ درصد از زنانی که مورد تحقیق قرار گرفتند در به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی و تصاویر خود در شبکه های اجتماعی احساس امنیت می‌کردند در مقابل ۴۲/۹ درصدی که در فضای آنلاین خود را سانسور می‌کنند. در حالی که نمونه‌های اخاذی جنسی و آزار آنلاین علیه مردان هم وجود دارد، زنان همچنان گروه آسیب پذیرتری هستند.

محرومیت دائمی زنان و دختران از فضای عمومی دیجیتال، ریسک بقای فضای سایبری تحت سلطه‌ی گفتمانی پدرسالارانه و جنسیت‌زده را به همراه دارد که، خشونت و آزار جنسی را انکار می‌کند و آن را بی‌اهمیت می‌شمارد.

 

قدرت را با قدم‌های کوچک پس بگیر!

 

پاسخ به این اتفاق، تسلیم شدن خودسانسوری و ترس شدن نیست، بلکه پس گرفتن اینترنت است. افق اینترنتی مردم‌سالار، فمینیست و برابر خیلی دور از باور هم نیست، تنها و تنها اگر با دادن شانس مدیریت حریم خصوصی آنلاین به زنان و دختران آن‌ها را قدرتمند سازیم.

به عنوان بخشی از کمپین بزرگی که در روز ولنتاین در بیروت راه اندازی شد، SMEX با زنان از هشتگ #مش_عیب گفت. #مش_عیب ( شرمی نیست ) به طور خاص از عشق به بدن و عشق به سکشوالیته در فضای آنلاین حرف می‌زند. در حالی که مرز بین تکنولوژی و فضای حقیقی رفته رفته محو می‌شود و نسل‌های قدیم و جدید برای عشق، رابطه‌ی جنسی و ارتباطات رو به اینترنت می‌آورند، باید به این نیازها پاسخ بدیم و توصیه‌هایی برای استفاده ازآن داشته باشیم.

این توصیه‌های اولیه به کاهش آزارهای جنسی و خشونت آنلاین کمک می‌کند، اما باید گفت که هیچ کدام صددرصد کارساز نیستند.

 

۱- برای صفحه نمایش خود قفل بگذارید

تلفن همراه خود را با رمزی عددی یا الگویی قفل کنید. به قسمت تنظیمات گوشی بروید و بر روی «قفل صفحه نمایش» در قسمت «امنیت» کلیک کنید.

 

۲- میزان اطلاعاتی را نرم افزارها، به خصوص نرم افزارهای دوست یابی می‌توانند از شما ذخیره کنند را به حداقل برسانید

دسترسی هایی را که شاید بدون مطالعه و خواندن به نرم افزارها داده‌اید را دوباره بخوانید و بررسی کنید. نرم‌افزارهای دوست یابی که درخواست دسترسی به میکروفون شما را دارند؟ نه. نرم افزار کنترل قاعدگی درخواست دسترسی به لیست مخاطبین شما را دارد؟ حتما پاسخ نه است.

به قسمت مدیریت نرم افزارهای گوشی برید و بر روی تک تک نرم افزار کلیک کنید تا بیشتر درباره ی دسترسی هایی که به نرم افزار ها داده‌اید بدانید.

 

۳- هماهنگ سازی خودکار دستگاه های الکترونیکی که به اینترنت وصل می شوند را به کلاود و درایو غیر فعال کنید

کلاود (Cloud)، تکنولوژی مرموزی که امکان ذخیره‌ی خارج از دستگاه برای خالی کردن فضای روی هارد درایو را به شما میدهد، بعد از رمزگشایی آنچنان مرموز هم نیست. ساز و کار کلاود در نهایت ختم میشود به استفاده از یک شبکه کامپیوتری برای ذخیره و پردازش اطلاعات شما و این کلاود را تبدیل به یک فضای فیزیکی واقعی می‌کند که تمام اطلاعات شما از جمله ویدیوی روابط جنسی شما (sex tape) ، عکس های برهنه تا پیغام‌ها و اطلاعات تماس دوستانتان را ذخیره کرده و به راحتی قابل دسترس می‌گذارد. غیر فعال کردن هماهنگ سازی خودکار با کلاود به سادگی کنترل اطلاعات را بدون ترس از نشت به شما بر‌می‌گرداند.

 

۴- رمز گذاری سراسری “end-to-end encryption” در پیام رسان‌ها یک لایه‌ی محافظتی به شما ارائه می‌دهند، از آنها استفاده کنید.

رمزگذاری سراسری یا “end-to-end encryption” که توسط پیام رسان‌هایی مثل واتساپ یا سیگنال استفاده می شود تنها به گیرنده و فرستنده اجازه خواندن محتویات پیغام را می‌دهد. این قابلیت بخصوص زمانی که ترس دزدیده شدن عکس های حساس شما توسط هکر ها وجود دارد به کمک شما می آید. خوب است بدانید که نه دولت و نه توسعه دهندگان نرم افزارها قادر به خواندن این اطلاعات خواهند بود. با وجود طرفداران زیاد واتساپ، این نرم افزار امن ترین گزینه نیست. وقتی از طریق واتساپ عکس یا ویدیویی دریافت می‌کنید، این اطلاعات به صورت خودکار در گالری شما ذخیره می‌شود که البته می‌توانید این ویژگی را غیرفعال کنید. سیگنال، نرم افزار رایگانی است که از نظر امنیتی هم مورد تایید کارشناسان امنیت سایبری است و تا به امروز بهترین گزینه بوده. این نرم افزار قابلیتی دارد که می‌توانید پیغام‌های خود را به شکلی بفرستید که بعد از زمان مشخصی به صورت خودکار پاک شوند.

مهم نیست به چه دلیلی قصد استفاده از این توصیه‌ها را دارید، این توصیه‌ها تنها قدم‌های ابتدایی است که می‌توانید برای به دست گرفتن کنترل امنیت حریم خصوصی خود بردارید.